Romanların, işsizlik, ayrımcılık ve eğitime devam edememe sorunu her geçen gün büyüyor. Özellikle Roman kadınlarının yaşadığı sorunlar, ülkenin her kesiminde olduğu gibi kendini daha çok gösteriyor.
Haber/ Gamze Şimşek
Mersin’de yaşayan Roman kadınları, yaşadıkları sorunları Kadından Haber’e anlattı. Eğitimsizlik ve işsizlik sorununun yanı sıra ayrımcılık sorunuyla çok fazla karşılaştıklarını söyleyen Roman kadını Birgül Daylan, “Roman kadınları olarak özellikle ayrımcılığa da çok uğruyoruz. Önceden daha çoktu ancak şimdi de devam ediyor. Dışlıyorlar bizi, kendi dilimizi konuşamıyoruz. Çekiniyoruz çünkü ‘Bunlar çingene, yaramaz insanlar’ diyorlar. Ben ev yapacaktım beni evimden etti mahalledeki komşular. Sürekli şikâyet ettiler. Zabıtlar geldi. Sırf Romanım diye yaptılar bunu. ‘Pislikler bunlar’ diyorlar. Ne pisliğimizi görmüşler. Çok ağlattılar beni. Roman olduğum için ağlayarak ev yaptım ben” ifadelerini kullandı. Eğitimsizlik ve işsizlik arasında bir kısır döngüde yaşadıklarını belirten Daylan, “Bize iş vermiyorlar. Okumuyoruz diye belki ama eğitim zaten başlı başına bir sorun. Hangi imkânla okuyabiliriz ki? İşçilik bile yaptırmıyorlar. En büyük sorunumuz yokluk. Çalışamadığımız için çocuklarımızı da okutamıyoruz, öyle olunca da iş de vermiyorlar böyle bir kısır döngü” dedi.
“İŞ VE GEÇİM YÜKÜ KADINLARDA”
En büyük sorunun işsizlik ve eğitimsizlik olduğunu söyleyen Melek Nurbel ise, “Romanların sorunu iş. Hele ki şu pandemi döneminde hiç iş yok. Evde sürekli sorun çıkıyor, çocukların ihtiyaçlarını rahatlıkla karşılayamıyorsun, istediklerini alamadığın için bu seni çok üzüyor. İyi bir işe sahip olsak çocuklarımızın geleceği için daha rahat bir yaşantımız olabilir. Romanlara bir imkân sunulmuyor, bunun çözülmesi lazım. Bizlere iş imkânı verilse sadece ben ve benim çocuğum değil herkesin çocuğu rahat eder, hayatlarımız daha iyi olur” diye konuştu. Özellikle erkeklerin yüzde 80’in işi olmadığını ve bu yüzden iş ve geçim yükünün sadece kadınlarda olduğunu belirten Nurbel, “Bu yüzden biz kadınlar daha çok çalışmaya çalışıyoruz, çocuklarımıza bakamıyoruz bu sefer. Geçimimizi sağlayamıyoruz, çok zor. Benim iki çocuğum var, zorla okutmaya çalışıyorum” dedi. Ayrımcılığın da çok yaşandığını söyleyen Nurbel, “İş imkânları vermiyorlar, farklı gözle bakıyorlar, hor görüyorlar. İnsan insandır ama bunu anlayamıyorlar. Roman da olsan Kürt de olsan, Türk de olsan hepimiz insanız. Önemi olan insanca yaşamak” şeklinde konuştu.
“EĞİTİM YOK, ERKEN YAŞTA EVLİLİK VAR”
Sırf Roman oldukları için toplumun içinde yer alamadıklarını söyleyen Tülay Tüten de, “Kendi derdimizi bile anlatamıyoruz. Kadınsan bu sorun daha da fazla. İşsizlik çok, eğitim de yok, zaten ufak yaşta evlilik de çok var. Kadınlar zaten birçok sorunla karşı karşıya, bir de Roman kadınsan daha fazla oluyor bu. Çoğumuzun elinde çocuğuna verecek bir şey yok, okula nasıl gönderelim? Bizim sorunlarımız yıllardan beri gelen bir şey. Değişmiyor” dedi.
