Kürtaj hakkı Türkiye’de yasalar ile garanti altına alınmasına rağmen kadınlar, fiili kısıtlama ve yasaklarla karşılaşıyor.
Haber- Ceren İnan
Türkiye’de kanunlara göre “Gebeliğin onuncu haftası doluncaya kadar annenin sağlığı açısından tıbbi sakınca olmadığı takdirde istek üzerine rahim tahliye edilir.” denilerek kamu hastanelerinin kürtajı yapması zorunlu kılınıyor. Ancak bazı kesimlerin kürtaj hakkı konusundaki saldırı içerikli söylemleri, özellikle AKP iktidarı dönemi boyunca kadın bedeni üzerinden yürütülen bu tip politikalar sebebiyle kürtaj olmak isteyen kadınlar fiili engelle karşı karşıya kalıyor.
Kürtaj hakkı konusunda isteğe bağlı olarak hizmete erişimin evli kadınlar için eş izni şartına bağlı olarak sunulması kadınlar açısından bir engel daha oluşturuyor. Kadınların cinsel sağlık bilgi ve hizmetlerine erişimlerinin kısıtlılığı, istenmeyen gebelikleri artırırken kürtaja erişimin zorluğu da bu gebelikleri sonlandırmayı engelliyor.
Araştırmalar hastanelerin çıkardığı zorlukları ortaya koyuyor
Ülke çapında yapılan birçok araştırma kürtaj hizmetine erişim konusunda yaşanılan zorluk ve engellemeleri ortaya çıkardı. Kadir Has Üniversitesi Toplumsal Cinsiyet ve Kadın Çalışmaları Araştırma Merkezi’nin 2020 yılında yaptığı araştırma yasal olarak kürtaj hizmeti vermesi gereken Kadın Hastalıkları ve Doğum Bölümü bulunan 295 hastaneden sadece 10’unda isteğe bağlı kürtaj hizmetinin herhangi bir şart gösterilmeden sağlandığını ortaya çıkardı. 55 hastanede yasak denilerek isteğe bağlı kürtaj hizmeti verilmezken, araştırmacılar hizmetin verilememesinin yasal olan kürtajın yasadışı gibi yansıtıldığını belirtiyor.
Mor Çatı tarafından yapılan bir araştırmada ise Sağlık Bakanlığı’nın kürtaj hizmetinin fiili olarak engellenmesi hakkında yeterince açıklama yapamadığını gösteriyor. Asgari ücretin dahi üzerinde kalan özel hastane ücretlerinin ise yoksul kadınların hizmete erişimini daha da zorlaştırdığı görülüyor.
Kadın örgütleri ve dernekler: Yasal hakkımız keyfi biçimde engelleniyor
Feminist örgütlenmeler, geçtiğimiz yıllarda hükümet yetkililerinden gelen demeç ve konuşmaların kürtaj hakkının hastaneler tarafından keyfi biçimde engellenmesini meşrulaştırdığını ifade ediyor. Recep Tayyip Erdoğan’ın “Kürtajı cinayet olarak görüyorum. Buna kimsenin müsaade etme hakkı olmamalı.” ya da “Her kürtaj bir Uludere’dir.” gibi söylemleri o tarihlerde birçok kez fiili engellemeler konusunu gündeme getirmişti. Çeşitli siyasal partiler tarafından soru önergesi olarak mecliste de dile getirilen konu hakkında netleşmiş bir açıklama söz konusu olmamıştı.
Kürtaj hakkına erişim hakkında araştırmalar ve talepler devam ederken, fiili engellemeler açısından konunun irdelenmesi, engellemelerin ortadan kaldırılması için çalışmalar çeşitli biçimlerde devam ediyor.
